نظریة امام جعفر صادق ( ع ) در مورد اجسام کدر و شفاف :

یکی از قوانینی که امام جعفر صادق ( ع ) در فیزیک ابراز کرد ، قانون مربوط به کدر بودن اجسام و شفاف بودن آنهاست. امام این قانون را چنین بیان داشت : هر جسمی که جامد وجاذب باشد کدر است و هر جسمی که جامد و دافع باشد کم یا بیش شفاف جلوه می کند . از او پرسیدند که جاذب چه می باشد ؟ در جواب گفت : جاذب حرارت . این نظریة فیزیکی که امروز می دانیم یک قانون علمی است به قدری جالب توجه می نماید که آدمی حیرت می کند چگونه در نیمه دوم قرن هفتم میلادی مردی توانسته است یک چنین نظریة بدیع را ابراز نماید . امروزه ما می دانیم علت اینکه بعضی از اجسام کدر و بعضی شفاف به نظر می رسند چیست و با مقایسة قانون علمی به اثبات رسیده ( در مورد اجسام سیاه و شفاف ) و این نظریه ، به خوبی تطابق آنها را متوجه می شویم .

همچنین این نظریه را به گونه ای دیگر می توان برسی کرد و آن قانون فیزیکی در مورد اجسام رسانا و عایق است ، این قانون می گوید هر جسم که حرارت به سهولت از آن عبور کند ( یعنی هادی حرارت باشد ) و امواج الکترومانیتیک از آن عبور نماید تیره است و درخشندگی ندارد اما اجسامی که حرارت به خوبی از آنها عبور نمی کند و امواج الکترومانیتیک را عبور نمی دهند عایق می باشند و درخشندگی دارند . نظریة کلی امام جعفر صادق ( ع ) در مورد تیره بودن یا درخشندگی اجسام نیز بر اساس جاذب بودن است و با کمی دقت مشاهده می کنیم که این قانون فیزیکی و نظریة امام بر هم منطبق می باشند و از دیدگاه کلی تفاوتی با یکدیگر ندارند .

تئوری نور از نظر امام جعفر صادق ( ع ) :

یکی از بدایع علمی امام صادق ( ع ) نظریة او راجع به نور می باشد ، او گفته است که نور از طرف اشیاء به چشم ما می رسد از نوری که از طرف هر شیئی بسوی چشم ما می آید فقط قسمتی از آن بر چشم ما می تابد و به همین جهت ما اشیاء دور را به خوبی نمی بینیم و اگر تمام نوری که از یک جسم دور به سوی چشم می آید ، به دیده برسد ما آن را نزدیک خواهیم دید ، همچنین اگر بتوان وسیله ای ساخت که با کمک آن تمام نوری را که از یک شییء دور می آید به چشم تابانید در صحرا شتری را که در فاصلة سه هزار ذرع می چرد در فاصلة شصت ذرعی خواهیم دید یعنی پنجاه بار آن را نزدیکتر مشاهده خواهیم کرد .

این تئوری بوسیلة شاگردان امام جعفر صادق ( ع ) به اطراف رفت و بعد از اینکه در جنگهای صلیبی تماس بین شرق و اروپا زیاد شد به اروپا منتقل گردید و سالها در دانشگاههای اروپا تدریس شد ، همین نظریه بود که سبب اختراع اولین دوربین در سال ١۶٠٨ میلادی توسط فلاماندی گردید و این دوربین نمونه ای شد برای اینکه گالیلة معروف بتواند دوربین فلکی خود را بسازد و با آن انقلابی در علم نجوم و کیهان شناسی بوجود آورد . باید بگوییم وقتی از گالیله می پرسیدند که چه می شود که دوربین او اجرام آسمانی را نزدیک می کند و با آن می توان کوههای ماه را دید ، تئوری نور را که امام جعفر صادق ( ع ) گفته بود تکرار می کرد و می گفت این دوربین تمام نوری را که از اجرام سماوی بسوی چشم می تابد جمع آوری می نماید و در نتیجه آنچه در فاصله سه هزار قدمی است طوری نزدیک به چشم می آید که گویی در فاصلة شصت قدمی می باشد . به راستی اگر این تئوری از طرف امام جعفر صادق ( ع ) ابراز نمی شد آیا فلاماندی ( لیپرشی ) و گالیله می توانستند دوربین فلکی بسازند و گالیله با مشاهدات خود نظریة کوپرنیک و کپلر را مبنی بر گردش اجرام دنیای خورشیدی به دور خورشید تأیید نماید ؟ نکتة جالب در این تئوری امام جعفر صادق ( ع ) این است که او می گفت نور از طرف اشیاء به سوی چشم ما می آید در صورتی که قبل از او می گفتند که روشنایی از طرف چشم به سوی اشیاء می رود .

امام جعفر صادق ( ع ) در مورد سرعت و حرکت نور هم نظریه ای ابراز کرد که با توجه به عصر او بسیار جالب توجه می باشد . او گفت سرعت نور که به طرف چشم ما می آید فوری است و از انواع حرکات است ، وی همچنین گفت : نور قوی می تواند اجسام سنگین را به حرکت درآورد و نوری که در کوه سینا بر موسی آشکار گردید از نورهایی بود که اگر مشیت خداوند تعلق می گرفت کوه را به حرکت در می آورد . ممکن است فکر کنیم بر طبق این نظریه ، امام صادق ( ع ) اساس تئوری لیزر را پیشگویی کرده است ، اما به عقیدة ما آنچه امام صادق ( ع ) راجع به حرکت و سرعت نور و اینکه نور از اشیاء به چشم ما

می تابد گفت ، اهمیتش بیشتر از تئوری لیزر بطور ساده است . چون از زمان قدیم در بین اقوام مختلف عقیده بر این بود که نور می تواند اجسام را به حرکت درآورد ولی آنچه امام صادق ( ع ) راجع به سرعت ، حرکت و تمرکز نور و اینکه نور از اشیاء به چشم ما می تابد گفت ، مخصوص اوست و قبل از او در جایی گفته نشده است .

نظریة امام جعفر صادق ( ع ) در مورد ستارگان و کهکشان ها ، انواع و اجزای آنها :

در مباحث علمی گذشته مبحثی وجود ندارد که امام جعفر صادق ( ع ) راجع به آن اظهار نظر نکرده باشد و بعضی از نظریه های علمی او بطوریکه بیان کردیم در علوم امروز هم پیشگام و پیشتاز است . از دیگر نظریات امام جعفر صادق ( ع ) نظریة او راجع به نور ستارگان است ، او گفته است که در بین ستارگانی که شب در آسمان می بینیم ، ستارگانی هستند که آنقدر نورانی می باشند که خورشید در قبال آنها تقریبًا بی نور است . آنچه باید گفت اینکه این موضوع امروز بسیار واضح می نماید ، اما در بیش از دوازده قرن قبل ، بسیار دور از ذهن می نمود بطوریکه تا این اواخر نیز این موضوع ، مضحک و نامعقول به نظر می رسید ، همچنین امام صادق ( ع ) توضیحاتی بسیار جالب راجع به کهکشانها بیان کرده است که باور آنکه این گفته در بیش از دوازده قرن قبل و آن هم در مکانی چون عربستان بیان شده است بسیار مشکل است . وی گفت : دنیا منحصر به یکی و دو تا نیست و دنیاهای متعدد وجود دارد ، این دنیاهای متعدد بر طبق نظریة امام صادق ( ع ) به دو دسته تقسیم می شود ، دسته ای از آنها عالم اکبر است و دسته ای دیگر عالم اصغر . از شماره عوالم اکبر و اصغر از وی سؤال کردند و جواب داد که جز خداوند هیچکس از شمارة آنها خبر ندارد و با هیچ عدد نمیتوان شمارة عوالم را تعیین کرد . علم امروزی این گفته را تصدیق می نماید و هر قدر که نجوم پیشرفت می نماید منجمین می فهمند که شمارة کهکشانهایی که در جهان است بیش از آن می باشد که تصور می کردند ، بنابراین منطقی ترین نظریه راجع به تعداد دنیاهای بزرگ و کوچک ( کهکشانها ) همان است که امام صادق ( ع ) گفت و اظهار کرد که به غیر از خداوند کسی از تعداد آنها اطلاعی ندارد . همچنین فرق بین عالم کبیر و عالم صغیر از لحاظ امام جعفر صادق ( ع ) در حجم آن است نه در جرم آن ، و این هم نظریه ای است که علم فیزیک آن را به خوبی تصدیق می کند .

نظریة امام جعفر صادق ( ع ) راجع به حرکت سیارات و کهکشانها :

بر طبق قانون هابل تمام کهکشانها با سرعتی متناسب با فاصلة آنها از مکان ما در زمین از ما دور می شوند ( Vi = H× Ri ). جالب است بدانید این قانون را امام صادق ( ع ) به خوبی توضیح داده است ، وی بیان داشته است که دنیاهایی که وجود دارد به یک حال نمی ماند و گاهی وسعت به هم می رساند و زمانی از وسعت آن کاسته می شود و منقبض می گردد ، هر یک از این انبساط ها و انقباض ها دوره ای دارد یعنی در یک دوره دنیاها در حال انبساط و در دورة دیگر در حال انقباض هستند .

این نظریه نیز همانند بسیاری از نظریات دیگر امام جعفر صادق ( ع ) تا قرنها بعد در نظر دانشمندان بی اساس جلوه می کرد تا اینکه از قرن هجدهم میلادی به بعد با ساخته شدن دوربین های نجومی که قدرت بیشتری داشتند ، این نظریه در ذهن دانشمندان استناد بیشتری یافت و در آغاز قرن بیستم میلادی آبه لمتر که کسوت روحانی هم در برداشت و استاد دانشگاه در بلژیک بود برای اولین بار در دوره های جدید علمی متوجه گردید که عده ای از کهکشانهایی که به دنیای خورشیدی ما نزدیک تر هستند و بهتر می توان آنها را دید به تدریج از یکدیگر دور می شوند و به اطراف پراکنده می گردند ، این موضوع با قانون هابل بطور رسمی اثبات گردید .

در پایان باید گفت که آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت تنها چند نظریه از نظریات احیاگر دین حضرت محمد ( ص ) در علم فیزیک بود اما باید گفت که امام صادق ( ع ) در بسیاری از علوم دیگر نیز دارای نظریات و گفته هایی بسیار جالب هستند که بیان آنها مجالی دیگر می طلبد . حال با توجه به شرایط زمانی و مکانی امام ( ع ) آیا چنین نظریاتی بدیع را می توان تنها ناشی از نبوغ ایشان دانست؟ باید گفت که چنین چیزی امکان ندارد یعنی یک فرد هر چند دارای استعداد و نبوغی بزرگ اما در بیش از دوازده قرن قبل و در جزیره العرب نمی تواند و نباید دارای چنین گفته هایی باشد و اکنون که چنین چیزی وجود دارد آیا تأییدی بر علم لدنی امامان معصوم ما نیست ؟

منبع: Hormozgan University Physics Institute Magazine

لطفا از این لینکها دیدن فرمایید

کتاب امام شناسی / جلد هجدهم / قسمت هشتم: نظرات علمی امام صادق علیه السلام

کتاب امام شناسی / جلد هجدهم / قسمت نهم: نظرات علمی امام صادق علیه السلام، شاگردان صابئی امام صادق، ادوار حیات شیعه، قراردا...

خبرگزاری رسا ـ کارشناس شبکه وهابی وصال حق نظریات علمی امام صادق (ع) را منکر شد.