پوست

پوست یک ارگان حیاتی است که بدون آن هیچ موجودی قادر به ادامه حیات نیست. پوست بعنوان وسیعترین عضو زنده بدن، درحقیقت یکی ار پیچیده ترین، جالبترین و پرکارترین اعضاء نیز به شمارمی آید. پوست ، بدن را در مقابل آسیبهای مکانیکی محافظت می کند. و از نفوذ مواد شیمیایی و ورود میکروبها و میکرو ارگانیسمها به بدن جلوگیری می نماید و  برخی از مواد مضر حاصل از فعالیتهای متابولیسمی در سیستم گوارشی و کبد را دفع میکند. هورمونها و آنزیمها را درداخل بدن حفظ می کند.  به عنوان یک عضو لامسه خارجی ، پیامهای حسی را از طریق اعصاب به مغز و مراکز عصبی منتقل می کند. پوست دارای 5 میلیون سلول حسی می باشد. پوست به کمک سلولهای لانگرهانس ، نقش مهمی را در سیستم ایمنی بدن ایفا می نماید. پوست در تنظیم دمای بدن که توسط ناحیه‌ای در مغز به نام هیپوتالاموس در پاسخ به محرکهای مختلف، کنترل می‌شود، نقش مهمی دارد.

در هر اینچ مربع از پوست ، با ضخامت متغیر بین ۱mm تا ۴mm ، اجزا ی متعددی را می توان مشاهده نمود که با تعداد شگفت آوری در کنار هم به ایفای نقش خود می پردازند. ۶۵۰  غده مترشحه عرق، ۶۵ فولیکول مو، ۱۹ یارد مویرگهای ظریف خونی، هزاران سلول لامسه، پایانه عصبی و سلولهای لانگرهانس در هر اینچ مربع از پوست در کنار هم قرار دارند.

حدود 2 میلیون غده عرق (sweat) بر سطح بدن ، دست اندرکار تنظیم دمای بدن هستند. این ‏غده‌ها با ترشح آب که تبخیر آن ، اثر خنک کنندگی دارد، دمای بدن را تنظیم می‌کنند پوست، نقش قابل توجیهی در تنظیم دمای بدن ایفا می‌کند. برخلاف بعضی حیوانات، انسان فاقد یک پوشش خزی ضخیم است تا بتواند گرما تولید کند. در عوض، ما یک سیستم تنظیم گرمایش پیچیده داریم که دارای اجزایی مثل رگهای خونی خاص در پوست است که تنها در ارتباط با حفظ و از دست دادن گرما می‌باشند. لایه چربی موجود در زیر پوست باعث حفاظت بیشتر می‌گردد .اگر بدن خیلی گرم شود، رگهای خونی گشاد شده تا اجازه دهند خون بیشتری به پوست، یعنی جایی که خون خنک می‌شود، برسد. این امر باعث می‌گردد تا پوست، برافروخته به نظر رسد. غدد عرق، عرق بیشتری تولید کرده تا با تبخیر آن پوست خنک شود .اگر بدن خیلی سرد شود، رگهای خونی باریک می‌گردند. عضلات راست کننده مو منقبض شده، باعث راست شدن موها و کشش پوست می‌گردد . موهای راست شده، لایه‌ای محافظتی از هوا را نزدیک پوست نگه می‌دارند .

شاید تا کنون دست شما دچار بریدگی شده باشد. براستی که مراحل ترمیم قسمت آسیب دیده، یکی از شگفتی های آفرینش می باشد. زمانیکه پوست آسیب می‌بیند، ترمیم پوست طی مراحلی، صورت می‌گیرد: در اثر آسیب، ممکن است رگهای خونی میان‌پوست آسیب دیده و باعث خونریزی شود. خون از رگهای خونی نشت پیدا کرده، منجر به تشکیل لخته می‌شود. فیبروبلاستها و دیگر یاخته‌های اختصاصی ترمیمی تکثیر شده و به ناحیه آسیب دیده مهاجرت می‌کنند . فیبروبلاستها: کلافه‌ای از بافت فیبردار در داخل لخته ایجاد می‌کنند. به موازات انقباض رشته‌های فیبرین کلافه دچار چروکیدگی می‌شود. بافت پوستی جدید در زیر تشکیل می‌گردد . کلافه فیروز، سفت شده تا یک کبره زخم بر روی سطح پوست ایجاد کند. زمانیکه رشد پوست جدید کامل شود این کبره می‌افتد. با این وجود اثر زخم ممکن است باقی بماند .

سطح پوست حاوی شیارها و برآمدگیهای متعددی است که در مجموع به نام خطوط پوستی موسومند. الگوی این خطوط در افراد مختلف متفاوت بوده و بطور ژنتیکی کنترل می‌شود. الگوی اختصاصی این خطوط در انگشتان افراد برای انگشت نگاری و تشخیص هویت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سال 1788 دانشمندی به نام : مایر از نظر تشریحی توضیحاتی درباره خطوط پوستی داد. وی عقیده داشت که هرگز این خطوط در دو نفر مانند هم نیستند. در حقیقت خطوط سر انگشتان هر کس معرف شخص او است، و از هر امضایی اطمینان بخش تر و دقیقتر است، امضایی که هیچ کس نمی تواند آن را جعل کند، در حالی که پیچیده ترین امضاها قابل جعل کردن هستند. این موضوع به صورت بسیار زیبایی در قرآن در ۱۴۰۰ سال پیش بیان شده است.

* آیا انسان می پندارد که ما هرگز استخوان های او را (پس از مرگ)  گرد نمی آوریم؟ چرا (گرد می آوریم) حال آنکه قادریم سر انگشتان او را نیز (با همان اسرار خطوطی که اول داشت) بسازیم. (سوره قیامه آیه ۳-۴)